Medycyna idzie do przodu i jest w stanie pomóc coraz większej liczbie osób cierpiących na otyłość. Jakie są wskazania i przeciwwskazania do chirurgicznego leczenia nadmiernej masy ciała? Czy jest ona wyjściem dla Ciebie?
Chirurgiczne leczenie otyłości (zabiegi bariatryczne) to ostateczna metoda radzenia sobie z problemem nadmiernej masy ciała. Jeśli zawodzi zmiana stylu życia (dieta i aktywność fizyczna) oraz leczenie wspomagane farmakologicznie, z pomocą przychodzi chirurgia. W Polsce specjalistycznym leczeniem otyłości zajmuje się kilkanaście ośrodków. W ciągu roku wykonuje się niewiele ponad 1000 operacji bariatrycznych. Są one finansowane przez NFZ.
U kogo można wykonać ten zabieg?
Pierwszym ograniczeniem jest wiek. Zabiegi bariatryczne wykonuje się u osób miedzy 18 a 60 rokiem życia. U młodszych musi istnieć dużo więcej wskazań, niż u dorosłych, zaś u osób starszych ryzyko powikłań jest zbyt duże. Podstawowym kryterium kwalifikacji do zabiegu jest BMI. Musi ono wynosić powyżej 40 kg/m2 (mówi się wtedy o ekstremalnej otyłości). Jeśli BMI jest mniejsze, ale jego wartość plasuje się powyżej 35 kg/m2 należy dołączyć również istnienie schorzeń, w przypadku których zabieg zapobiegnie ich dalszemu rozwojowi. Zalicza się do nich nadciśnienie tętnicze, cukrzycę typu 2, zespół metaboliczny i inne zaburzenia, głównie gospodarki lipidowej. Są to jednostki, które bardzo ściśle towarzyszą otyłości.
Podział operacji bariatrycznych zależy od miejsca ich przeprowadzenia. Są takie, które ograniczają ilość przyjmowanego pożywienia (wykonywane najczęściej w obrębie żołądka) lub zmniejszają wchłanianie (prowadzone w okolicy dwunastnicy i jelita cienkiego). Obecnie wszystkie operacje wykonuje się w technice laparoskopowej. Roczna utrata masy ciała o zabiegu bariatrycznym sięga 30-40 kg, czasami więcej. I w dużym stopniu zależna jest od pacjenta.
Przed przystąpieniem do operacji pacjent jest zobowiązany skonsultować się z lekarzami specjalistami oraz przeprowadzić zalecane badania. Należy odwiedzić kardiologa, diabetologa, internistę, anestezjologa i pulmonologa. Każdy z lekarzy bada pacjenta i kwalifikuje go do operacji bariatrycznej. Obowiązkowym punktem jest również wizyta u psychologa i dietetyka. Dietetyk ustala indywidualną dietę i edukuje pacjenta jak należy żywic się po operacji.
Po wykonaniu zabiegu pacjent jest zobowiązany przestrzegać kilku zasad. Nie jest tak, że sama operacja wystarcza, aby schudnąć. W związku ze zmianami anatomicznymi (resekcja żołądka, skrócenie jelita) konieczne staje się postepowanie według specjalnego planu żywieniowego. Pozwoli to czuć się dobrze, zapobiegnie powikłaniom i sprawi, że dolegliwości i dyskomfort nie będą nam dokuczać. Zmianie ulega częstotliwość i objętość spożywanych posiłków. Zasada często, ale mało nadal obowiązuje, jednak mało, znaczy naprawdę niewiele. Porcja jedzenia nie powinna być większa niż kilkadziesiąt mililitrów. Musi się natomiast odznaczać dużą wartością odżywczą i gęstością energetyczną. Nie wolno popijać posiłków. Trzeba zawsze zachować prznajmniej 30-40 minutowy odstęp. Swoją dietę należy bilansować tak, aby zawierała wszystkie niezbędne składniki odżywcze, witaminy i minerały.